Bạn từng nghe về EVDO nhưng vẫn mơ hồ: “EVDO là mạng gì?”, từng được quảng bá mạnh mẽ là bước tiến lớn của Internet di động. Tuy nhiên, ngày nay, EVDO dường như đã biến mất khỏi thị trường. Tại sao lại như vậy? Bạn khao khát một lời giải đáp chính xác, đầy đủ để hiểu trọn vẹn về công nghệ này và những bài học lịch sử phía sau nó.
Mục lục bài viết
EVDO là mạng gì?
EVDO là viết tắt của Evolution Data Optimized hoặc Evolution Data Only, là một công nghệ truyền dữ liệu băng rộng không dây dựa trên nền tảng CDMA2000. Đây là tiêu chuẩn viễn thông từng được phát triển nhằm tối ưu việc truyền dữ liệu trên các thiết bị di động, giúp người dùng có thể truy cập Internet tốc độ cao khi dịch vụ 3G còn mới mẻ.
Ngay từ tên gọi, EVDO đã khẳng định: EVDO chỉ phục vụ truyền dữ liệu, không hỗ trợ thoại, khác biệt hoàn toàn so với các chuẩn GSM/UMTS chú trọng cả thoại và dữ liệu.

Nguyên lý hoạt động: Bản chất mạng EVDO là gì?
EVDO thuộc hệ họ công nghệ CDMA2000, sử dụng kỹ thuật trải phổ nhằm tăng hiệu quả truyền tải bitrate. Đặc trưng lớn nhất là chỉ phục vụ truyền dữ liệu (Internet di động) chứ không phải thoại, giúp tăng tốc độ truyền tải so với công nghệ CDMA truyền thống. Dữ liệu và thoại không thể cùng truyền trên cùng một phiên kết nối – một nhược điểm so với chuẩn HSPA trên GSM.
Các phiên bản EVDO nổi bật
- EVDO Rev. 0: Phiên bản đầu tiên, tốc độ lý thuyết tối đa 2,4Mbps download.
- EVDO Rev. A: Nâng tốc độ download lên 3,1Mbps, upload đạt 1,8Mbps, giảm độ trễ, khả năng xử lý dữ liệu tốt hơn.
- EVDO Rev. B: Tăng tốc độ nhờ cộng gộp kênh, tốc độ download có thể đạt trên 14Mbps trong điều kiện lý tưởng.
Việc xuất hiện nhiều phiên bản chứng tỏ EVDO từng là nỗ lực lớn đưa Internet di động tiến gần hơn tới trải nghiệm băng rộng thực sự thời kỳ đầu của 3G.
Ưu và nhược điểm khi sử dụng mạng EVDO là gì?
Ưu điểm nổi bật:
- Tốc độ truyền dữ liệu vượt trội thế hệ đầu, băng rộng tốc độ cao cho thiết bị di động.
- Ổn định trong khu vực phủ sóng CDMA, phù hợp cho truy cập Internet di động.
Nhược điểm:
- Không hỗ trợ đồng thời thoại và dữ liệu, gây nhiều bất tiện cho người dùng chuyên nghiệp.
- Chỉ hoạt động trên hạ tầng CDMA2000, phạm vi phủ sóng hạn chế so với GSM/WCDMA.
- Tốc độ thực tế thường thấp hơn so với lý thuyết và bị vượt mặt khi HSPA, 4G LTE ra đời.

Ứng dụng thực tế của mạng EVDO là gì?
EVDO từng đóng vai trò lớn trong cung cấp dịch vụ truy cập Internet băng rộng không dây tại thời điểm 3G mới phát triển. Ở Việt Nam, các nhà mạng như S-Fone, CityPhone từng triển khai EVDO cho các modem USB 3G, điện thoại hỗ trợ CDMA2000. Trên thế giới, các nhà mạng lớn tại Mỹ, Hàn Quốc cũng sử dụng EVDO cho dịch vụ data trước khi chuyển sang LTE.
Tuy nhiên, do các nhược điểm về thoại và sự phát triển chậm hơn về hạ tầng so với GSM, EVDO sớm bị thay thế bởi công nghệ 4G LTE tiện lợi và mạnh mẽ hơn.
So sánh EVDO với công nghệ mạng khác
Khi đối chiếu mạng EVDO với các chuẩn 3G GSM (UMTS/HSPA), điểm mạnh của EVDO là truyền tải dữ liệu nhanh, nhưng lại thua kém về đồng thời thoại và dữ liệu. Tốc độ của EVDO thực tế tương đương hoặc thấp hơn HSPA+. Khi chuyển lên 4G LTE, các tiêu chuẩn mới vượt trội hoàn toàn cả về tốc độ lẫn tính linh hoạt, khiến EVDO tiếp tục tụt hậu và bị loại khỏi nền tảng thiết bị mới.

Hiện trạng EVDO ngày nay
Tại Việt Nam, các mạng sử dụng EVDO đều đã ngừng hoạt động từ lâu. Trên thế giới, các nhà mạng lớn cũng đóng dịch vụ EVDO do nhu cầu chuyển dịch sang 4G LTE, 5G với tốc độ, trải nghiệm tốt vượt trội. Các thiết bị dùng EVDO gần như đã lỗi thời, khó tìm sự hỗ trợ mới. “EVDO là mạng gì?” nay trở thành câu hỏi của lịch sử công nghệ thay vì thực tế sử dụng hiện tại.
EVDO là công nghệ truyền dữ liệu di động từng là “trái tim” của Internet băng rộng không dây thời 3G, đặt nền móng cho các giải pháp 4G sau này. “EVDO là mạng gì?” là câu hỏi cần hồi đáp cho những ai muốn hiểu sự phát triển, “bước lùi” và lý do EVDO rời khỏi sân chơi công nghệ di động hiện đại.
Box Công Nghệ chia sẻ thẳng thắn: EVDO – dù không còn hiện hữu, vẫn là “phép thử mạnh mẽ” giúp thúc đẩy sự bùng nổ Internet di động mà chúng ta thụ hưởng ngày nay.